Hebben ambtenaren een dertiende maand?
Of ambtenaren in Nederland een dertiende maand ontvangen, hangt af van hun specifieke cao (collectieve arbeidsovereenkomst) en hun werkgever. Over het algemeen hebben de meeste ambtenaren recht op een eindejaarsuitkering, die vaak als een dertiende maand wordt beschouwd, maar er zijn nuances en verschillen afhankelijk van de sector en de specifieke afspraken.
Wat is een dertiende maand?
Een dertiende maand is een extra maand salaris die aan het eind van het kalenderjaar wordt uitgekeerd. Dit is een vorm van bonus bovenop het reguliere salaris en wordt vaak in december uitbetaald. Het bedrag is meestal gelijk aan een volledig maandsalaris, maar het kan variëren afhankelijk van de cao en de afspraken die binnen een specifieke organisatie zijn gemaakt.
Ambtenaren en dertiende maand
Voor ambtenaren geldt dat zij vaak een eindejaarsuitkering ontvangen in plaats van een traditionele dertiende maand. Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, is er een verschil tussen de twee. Een eindejaarsuitkering is namelijk een vast percentage van het jaarsalaris, wat lager of hoger kan uitvallen dan een volledig maandsalaris zoals bij een dertiende maand.
Rijksambtenaren
Rijksambtenaren, die werken voor de centrale overheid, hebben recht op een eindejaarsuitkering. Sinds 2020 maakt deze uitkering onderdeel uit van het Individueel Keuze Budget (IKB) en wordt de eindejaarsuitkering niet meer als aparte uitkering uitbetaald. De eindejaarsuitkering bedraagt 8,3 procent van het jaarsalaris, wat in de praktijk dicht in de buurt komt van een dertiende maand.
Gemeenteambtenaren
Gemeenteambtenaren die werkzaam zijn bij een gemeente of gemeentelijke instelling hebben recht op een eindejaarsuitkering. Net als bij rijksambtenaren is de eindejaarsuitkering verwerkt in het IKB van gemeenten. De gemeentelijke eindejaarsuitkering bedraagt 6,75 procent van het bruto jaarsalaris.
Provincieambtenaren
Bent u werkzaam als ambtenaar bij een van de provincies, dan heeft u recht op een eindejaarsuitkering van 8,3 procent. Deze uitkering is verwerkt in het IKB voor provincies en wordt dus niet als aparte uitkering uitbetaald.
Waterschapsambtenaren
Ook ambtenaren bij de waterschappen hebben een eindejaarsuitkering, die net als bij veel andere ambtenaren, is verwerkt in het Individueel Keuze Budget (IKB). Het IKB van waterschapsambtenaren bestaat uit 8 procent vakantiegeld en 13 procent van het voor de werknemer in die maand geldende salaris. De eindejaarsuitkering zit verwerkt in de overige 13 procent.
Politie
Medewerkers bij de politie hebben net als veel andere ambtenaren geen dertiende maand, maar ontvangen jaarlijks een eindejaarsuitkering van 8,33 procent (art. 25b Besluit bezoldiging politie).
Defensie
Ook Defensie kent geen dertiende maand, maar keert jaarlijks in november een eindejaarsuitkering uit van 8,33 procent. Per 1 januari 2025 wordt dit opgenomen in het per die datum in te voeren Individueel Keuze Budget (IKB).
Onderwijs
Ook in het onderwijs heeft u recht op een eindejaarsuitkering dat qua bedrag vergelijkbaar is met een dertiende maand. Dit is vastgelegd in de betreffende cao.
Primair onderwijs
De eindejaarsuitkering in het primair onderwijs bedraagt 8,33 procent en wordt uitbetaald in december (art. 6.11 cao PO). Voor onderwijsondersteunend personeel (OOP) geldt daarnaast nog een extra nominale eindejaarsuitkering waarvan het bedrag afhankelijk van de salarisschaal van de medewerker (art. 6.21 cao PO). Zo geldt voor medewerkers in schaal 1 tot en met 8 een bedrag dat ruim 5 keer hoger is dan de eindejaarsuitkering voor medewerkers vanaf schaal 9. De meest recente bedragen vindt u in de cao PO.
Voortgezet onderwijs
Ook in het voortgezet onderwijs hebben medewerkers recht op een eindejaarsuitkering. Deze bedraagt net als in het primair onderwijs 8,33 procent (art. 3.6 cao VO). Medewerkers in schaal 1 tot en met 8 ontvangen daarnaast een extra eindejaarsuitkering bestaande uit een nominaal bedrag dat jaarlijks wordt verhoogd (art. 3.7 cao VO).
Middelbaar beroepsonderwijs
Medewerkers in het mbo hebben jaarlijks in december recht op een eindejaarsuitkering van 8,33 procent (art. 6.2 cao mbo). Deze eindejaarsuitkering wordt berekend over het maandsalaris en de uitlooptoeslag.
Hoger beroepsonderwijs
Ook het hbo kent een eindejaarsuitkering. Deze bedraagt 8,3 procent van het jaarsalaris en wordt uitbetaald in december (art. H-1 cao hbo).
Universiteiten
Wie bij een universiteit werkt ontvangt een eindejaarsuitkering van 8,3 procent met een minimum van €2.250. Voor medewerkers in de jeugdschalen geldt dit bedrag als maximale uitkering.
Waarom een eindejaarsuitkering in plaats van een dertiende maand?
De keuze voor een eindejaarsuitkering boven een traditionele dertiende maand komt voort uit de wens om meer flexibiliteit en uniformiteit te creëren binnen verschillende cao’s. Door een percentage van het jaarsalaris uit te keren, kunnen werkgevers de kosten beter beheersen en worden verschillen tussen werknemers met een variërend salarisniveau verminderd.
Bovendien sluit de eindejaarsuitkering beter aan bij andere financiële regelingen en bonussen die gedurende het jaar aan werknemers kunnen worden uitgekeerd, zoals vakantiegeld. Dit maakt de totale beloningsstructuur overzichtelijker.
Conclusie
Samenvattend kan worden gesteld dat ambtenaren in Nederland in de meeste gevallen geen traditionele dertiende maand ontvangen, maar wel een eindejaarsuitkering die hier sterk op lijkt. In beide gevallen gaat het om een extra uitkering aan het einde van het jaar. Deze uitkering bedraagt doorgaans 8,3 procent van het jaarsalaris en is in de meeste overheidscao’s verwerkt in het Individueel Keuze Budget (IKB). In andere cao’s, zoals in het onderwijs, wordt de eindejaarsuitkering uitbetaald in de maand december.